Sorry, your browser doesn't support embedded videos.
Chứng Rối Loạn Căng Thẳng Sau Chấn Thương Ở Người Lớn (PTSD)
Chứng Rối Loạn Do Căng Thẳng Sau Chấn Thương Là Gì? (PTSD)
What Is Post-Traumatic Stress Disorder? (PTSD)
Chứng Rối Loạn Do Căng Thẳng Sau Chấn Thương (PTSD) liên quan tới các rối loạn về cảm xúc, hành vi và tâm lý đôi khi có thể phát sinh sau khi gặp phải một biến cố gây chấn động nặng. Ví dụ, các biến cố gây chấn động bao gồm hãm hiếp hoặc lạm dụng tình dục, hành hung, chứng kiến cảnh giết người hoặc bị thương tích nghiêm trọng, hoặc gặp sự tàn phá trên diện rộng do thiên tai hoặc chiến tranh. Những người là nạn nhân hoặc đã chứng kiến những biến cố gây chấn thương nặng nề như vậy sẽ có nguy cơ mắc bệnh PTSD.
Không phải tất cả mọi người đã gặp hoặc chứng kiến một biến cố gây chấn thương sẽ mắc bệnh PTSD. Một số người phục hồi mà không cần chữa trị, còn những người khác có thể không phát triển PTSD cho tới nhiều năm sau khi xảy ra biến cố đó. Tuy nhiên, nếu không được chữa trị, bệnh có thể làm ảnh hưởng xấu tới công việc, học tập và giao tiếp xã hội của người đó.
Ngoài đánh giá của chuyên gia sức khỏe tâm thần, phần lớn các trường hợp đều cần phải có sự đánh giá y khoa của bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân thể chất có thể gây ra các triệu chứng đó.
Các Dấu Hiệu của PTSD Là Gì?
Một người mắc chứng PTSD có thể biểu hiện các triệu chứng sau đây trong một thời gian dài:
Thường xuyên hồi tưởng lại biến cố gây chấn động đó qua những dòng ký ức hồi tưởng, kỷ niệm, những cơn ác mộng hoặc suy nghĩ hoảng sợ
Cảm thấy xa cách với các trạng thái cảm xúc; thể hiện sự lãnh cảm
Mất ngủ
Tránh bất kỳ tình huống nào có thể khiến người đó hồi tưởng lại sự kiện gây chấn động
Thể hiện ý thức cảnh giác và dè chừng ngày càng cao
Một người mắc chứng PTSD có thể biểu hiện các dấu hiệu của các vấn đề về cảm xúc khác như có cảm giác tuyệt vọng, trầm cảm, cáu gắt và nổi giận.Một số người có thể bắt đầu uống rượu, dùng cần sa và các loại thuốc an thần khác để vượt qua. Những người mắc chứng PTSD cũng thường có các vấn đề về thể chất như đau đầu, đau bụng, nhức mỏi cơ, chóng mặt và đau ngực.
Nguyên Nhân Gây Ra Chứng Rối Loạn Do Căng Thẳng Sau Chấn Thương Là Gì?
Người ta vẫn chưa hoàn toàn hiểu rõ nguyên nhân chính xác gây bệnh căng thẳng sau chất thương. Nhìn chung, các chứng rối loạn tâm thần phát sinh từ cả yếu tố di truyền kết hợp với các yếu tố sinh học khác và các yếu tố môi trường. Sự ảnh hưởng giữa sinh học và môi trường là rất phức tạp. Bộ não ảnh hưởng tới hành vi, và kinh nghiệm ảnh hưởng tới sự phát triển của bộ não.
Các triệu chứng của PTSD do một biến cố gây chấn động tạo ra. Nghiên cứu cho thấy rằng những người đã từng gặp biến cố gây chấn động trước đây (ví dụ như ngược đãi trẻ em, bị thương nặng do thảm họa, hoặc chiến tranh) dễ có khả năng mắc chứng PTSD. Các cuộc nghiên cứu khác cho thấy rằng các vùng não cụ thể chịu trách nhiệm về các triệu chứng PTSD như sợ hãi và lo lắng, những suy nghĩ và ký ức dồn dập.
Chứng Rối Loạn Do Căng Thẳng Sau Chấn Thương Được Chữa Trị Như Thế Nào?
Biện pháp chữa trị PTSD gồm có trị liệu tâm lý và/hoặc dùng thuốc men.
Với sự trợ giúp của cố vấn viên, người mắc chứng PTSD có thể kiểm tra và xem xét lại các sự kiện gây chấn thương trước đây và học cách hiểu và đối phó với cảm giác sợ hãi và lo lắng của mình.
Thuốc men có thể giúp giảm bớt các triệu chứng lo âu và trầm cảm và giúp người bệnh ngủ ngon hơn.
Với sự điều trị thích hợp, một số người sẽ phục hồi trong vòng vài tháng, còn những người khác có thể mất nhiều thời gian hơn—đôi khi là một năm—để khỏi bệnh PTSD.
Làm Thế Nào để Được Giúp Đỡ?
Nếu quý vị hoặc người nhà quý vị gặp một số triệu chứng rối loạn cảm xúc lo âu nói trên, hãy hỏi ý kiến bác sĩ gia đình của quý vị và đề nghị được khám kiểm tra và điều trị sức khỏe tâm thần thích hợp.
Quý vị và người nhà của quý vị có thể hội đủ điều kiện được nhận các dịch vụ sức khỏe tâm thần từ Chương Trình Sức Khỏe Tâm Thần của Quận (County Mental Health Plan). Quận có đường dây điện thoại miễn phí hoạt động 24 giờ trong ngày, với đội ngũ nhân viên là các chuyên gia về sức khỏe tâm thần. Họ có thể đánh giá các nhu cầu của quý vị và đưa ra sự giới thiệu thích hợp. Họ sẽ có thể nói chuyện với quý vị bằng ngôn ngữ mà quý vị muốn sử dụng. Các dịch vụ và số điện thoại của họ được ghi trong trang về chính quyền quận trong danh bạ điện thoại địa phương.
Tôi Có Thể Tìm Hiểu Thêm Thông Tin Ở Đâu?
Viện Sức Khỏe Tâm Thần Quốc Giahttp://www.nimh.nih.gov
National Mental Health Associationhttp://www.nmha.org
Liên Minh Quốc Gia Trợ Giúp Người Mắc Bệnh Tâm Thầnhttp://www.nami.org
Anxiety Disorders Assoc. of Americahttp://www.adaa.org